Trong tiến trình tham gia vào đời sống sinh hoạt của Giáo Hội hoàn vũ, không thể nào không nhắc đến một thành phần quan trọng làm nên cơ cấu Giáo Hội địa phương đó chính là Giáo Xứ, mà trong đó Hội Đồng Mục Vụ là tổ chức chính yếu tham gia và quyết định sự thăng tiến phát triển của Giáo Xứ.
Từ thời các tông đồ, chúng ta thấy được vai trò quan trọng của các cộng đoàn Kitô hữu tiên khởi trong việc xây dựng, củng cố và phát triển hoạt động mục vụ của Hội Thánh sơ khai. Khi đức tin của người tín hữu được nhen nhóm thì cộng đoàn là nơi giúp cho đức tin ấy đâm rễ và phát triển. Khi đức tin của người tín hữu bị thử thách trong cuộc sống làm cho chao đảo thì chính cộng đoàn là nơi củng cố và gìn giữ đức tin ấy được vững chắc và tinh ròng. Mãi dần về sau và cho đến hôm nay, khi những cộng đoàn ấy được mang tên gọi là các Giáo Xứ thì tính chất nền tảng cốt lõi trong việc nuôi dưỡng đức tin của người tín hữu vẫn không phai nhạt đi nhưng ngược lại càng được phát triển một cách có tổ chức và chặt chẽ hơn.
Giáo Xứ được hình dung như một Giáo Hội thu nhỏ có trách nhiệm tiếp nối sứ mạng chính yếu là đem Tin Mừng đến với dân chúng qua việc thông truyền đức tin và cử hành các Bí tích. Tuy nhiên, hai từ “Giáo Xứ” không thể chỉ hiểu theo nghĩa co cụm chỉ là “nhà thờ” hay “nguyện đường” nhưng phong phú hơn, Giáo Xứ là tập hợp những thành phần dân Chúa cùng nhau thờ phượng Thiên Chúa, chia sẻ cho nhau những trách nhiệm và cùng nhau phát triển Giáo Xứ về cả đức tin và cơ sở vật chất bên ngoài.
Khi nhìn Giáo Xứ như một tổ chức hợp pháp trong xã hội, chúng ta thấy được trong có sự lãnh đạo cụ thể rõ ràng của linh mục chính xứ và các linh mục phụ tá, có sự phân chia công tác phục vụ của các khu vực trong Giáo Xứ gọi là các giáo họ và một thành phần quan trọng cộng tác tích cực với các linh mục trong việc xây dựng và phát triển Giáo Xứ chính là Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ gồm ban quới chức và những người có trách nhiệm kèm theo.
Nhìn cách chung, Ban quới chức như là linh hồn của Giáo Xứ. Thật thế, mọi công tác của Giáo Xứ từ những việc thiêng liêng cho đến vật chất đều được những thành viên trong ban quới chức đảm nhận và thực hiện. Nếu so sánh các linh mục như những nguồn ơn mà qua các ngài, Thiên Chúa tuôn đổ phúc lành đến cho Giáo Xứ, thì chính những người quới chức như là máng chuyển để các ơn ích ấy tuôn chảy đến mọi ngõ ngách trong đại gia đình Giáo Xứ. Không nói ngoa chút nào khi gọi các quới chức là cánh tay đắc lực của các Linh mục trong công tác xây dựng và phát triển Giáo Xứ. Vì lý do đó chúng ta dễ dàng nhận thấy khi một Linh mục nào đó nhận lãnh sứ vụ mới nơi một Giáo Xứ thì việc đầu tiên các ngài thường thực hiện đó là xây dựng và tổ chức lại Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ theo ý ngài muốn.
Tuy nhiên, dù là một tổ chức gồm những người nhiệt thành trong các công tác mục vụ của Giáo Xứ, nhưng những quới chức vẫn là những người tín hữu mang đầy những yếu đuối và thiếu sót của phận người. Vẫn có những sai lầm trong quá trình hoạt động tông đồ, vẫn có những tranh chấp, những hiểu lầm, nghi kị chống đối với nhau trong ban quới chức hay bất đồng quan điểm với cả các linh mục có trách nhiệm lãnh đạo trong Giáo Xứ của mình. Giải pháp hữu hiệu nhất để giải quyết những vấn đề trên chính là sự lắng nghe và thấu hiểu lẫn nhau. Lắng nghe để có thời gian nhìn lại chính bản thân trong công tác phục vụ Giáo Xứ mà bản thân đang thực hiện. Lắng nghe để có thời gian nhìn đến người xung quanh mà tìm được điều tốt điều chưa hay để tự điều chỉnh bản thân. Quan trọng hơn, lắng nghe để thấu hiểu cho hoàn cảnh, vị thế và công tác mà mỗi người trong Giáo Xứ đang đảm trách từ đó có cái nhìn khách quan, bao dung hơn cho những điều tiêu cực không may xảy ra trong Giáo Xứ để rồi cùng nhau tìm hướng giải quyết tốt đẹp nhất cho từng cá nhân và cả Giáo Xứ.
Để Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ tham gia vào đời sống chung của Giáo Hội không phải là một điều dễ dàng vì bên cạnh đó còn rất nhiều yếu tố không khả quan cản trở tiến trình tham gia này. Tuy nhiên “điều không khả quan” cũng không đồng nghĩa với “điều bất khả thi”. Thiên Chúa vẫn luôn nhìn đến những cố gắng, những nổ lực đến từ vị trí của con người và từ đó Ngài ban ơn trợ giúp để những ý định tốt đẹp của họ đạt được những kết quả theo thánh ý Chúa.
Bảo Bảo
