Hồng y Trần Nhật Quân 90 tuổi vui mừng nói với trang America sau buổi tiếp kiến: “Thật tuyệt. Ngài thật nồng ấm!”.
Hồng y Zen gốc Trung Quốc, ngày 3 tháng 1 được tòa án Hồng Kông cho phép đặc biệt đi dự tang lễ của Đức Bênêđictô XVI ngày 5 tháng 1. Tòa án ra lệnh ngài phải trả lại hộ chiếu trong vòng 5 ngày. Tháng 5 vừa qua, cảnh sát đã tịch thu hộ chiếu khi họ bắt giữ ngài cùng với năm người khác vì một quỹ mà ngài từng là ủy viên. Quỹ này nhằm cung cấp dịch vụ chăm sóc pháp lý và y tế cho những người biểu tình ủng hộ dân chủ đã bị bắt sau các cuộc biểu tình năm 2019 ở Hồng Kông. Tháng 11 năm ngoái, hồng y và một số người khác bị kết án vì không đăng ký quỹ, kể từ đó họ đã kháng cáo bản án.
Sau buổi tiếp kiến, hồng y Zen nói với trang America: “Thật tuyệt vời. Đức Phanxicô thật nồng ấm!”
Khi nhận lại hộ chiếu, hôm sau hồng y Zen lên đường đi Rôma cùng với linh mục dòng Salê trẻ Carlos Cheung. Họ đi qua Doha và đến sân bay Rôma lúc 6 giờ sáng thứ năm 5 tháng 1 kịp đến Quảng trường Thánh Phêrô dự tang lễ của Đức Bênêđictô XVI. Hồng y chỉ chào sơ Đức Phanxicô trong phòng thánh khi ngài và các hồng y mặc áo lễ.
Nhưng buổi tiếp kiến hôm nay là đặc biệt: buổi tiếp cá nhân riêng vì ngày mai 7 tháng 1, hồng y sẽ phải về lại Hồng Kông để tôn trọng lệnh của tòa án.
Lần cuối ngài ở Rôma là năm 2020, lúc đó ngài không gặp riêng Đức Phanxicô, nhiều quan sát viên cho rằng ngài ở trong danh sách những người chống Đức Phanxicô vì ngài chỉ trích mạnh mẽ thỏa thuận tạm thời Vatican ký với Trung quốc tháng 9 năm năm 2018 và được gia hạn một lần nữa vào tháng 10 vừa qua.
Tuy nhiên, cuộc gặp hôm nay cho thấy có một mối liên kết đức tin và tình bạn sâu sắc giữa ngài và giáo hoàng nhiều hơn nhiều người nghĩ, dù họ không có cùng quan điểm về thỏa hiệp tạm thời và một số vấn đề khác. Hai nhà lãnh đạo gặp nhau lần đầu sau thượng hội đồng, sau đó hồng y tuyên bố với Hồng y đoàn, Đức Phanxicô là người “rất mục vụ”. Sau này, như tôi đã kể trong quyển sách về cuộc bầu chọn Đức Phanxicô, ngày 28 tháng 2 năm 2013, hồng y Zen và hồng y Bergoglio ngồi cạnh nhau ở phòng Clementine nói chuyện cởi mở trước khi Đức Bênêđictô XVI đến đọc diễn văn từ biệt Hồng y đoàn. Sau đó, hồng y nói với tôi hồng y Bergoglio nằm trong số năm ứng viên mà ngài nghĩ sẽ có thể kế vị Đức Bênêđictô. Kể từ khi là giáo hoàng, Đức Phanxicô đã tiếp riêng hồng y nhiều lần, đây là lần mới nhất.
Cuộc tiếp kiến hôm nay cho thấy có một mối liên kết đức tin và tình bạn sâu sắc giữa ngài và giáo hoàng nhiều hơn nhiều người nghĩ.
Hồng y Zen cho biết Đức Phanxicô rất nhiệt tình, ngài tiếp hồng y ở phòng khách tầng trệt của Nhà Thánh Marta và chuyện trò thân mật. Tôn trọng khía cạnh kín đáo của buổi tiếp kiến, hồng y cảm thấy thoải mái tiết lộ hai chuyện ngài đã nói với giáo hoàng. Thứ nhất ngài cám ơn Đức Phanxicô năm 2021 đã bổ nhiệm cho Hồng Kông “một giám mục tốt”: giám mục Dòng Tên Stephen Chow. Đức Phanxicô mỉm cười khi nghe ngài nói và khôi hài trả lời: “Giám mục là tu sĩ Dòng Tên đó!”
Thứ hai, ngài kể cho Đức Phanxicô nghe mục vụ của ngài ở Hồng Kông là đi thăm các tù nhân, công việc ngài làm hơn mười năm nay, ngài đã rửa tội cho một số tù nhân khi họ xin. Ngài kể, Đức Phanxicô “rất vui” khi biết mục vụ này và công việc này ngài vẫn tiếp tục làm cho đến bây giờ.
Sau khi nói chuyện một lúc ở phòng khách, hồng y cho biết Đức Phanxicô mời ngài và cha Carlos lên căn hộ tầng trên, ở đây ngài được Đức Phanxicô tặng sách và tràng hạt Mân Côi.
Trước buổi tiếp kiến, hồng y đi thăm và cầu nguyện tại mộ Đức Bênêđictô XVI trong hầm mộ ở vương cung thánh đường Thánh Phêrô.
Hồng y cho biết khi ở căn hộ của ngài, Đức Phanxicô đã cho hồng y xem tượng Đức Mẹ Thượng Hải ngài được tặng khi bầu chọn và bây giờ ngài để trong phòng. Bản gốc ở đỉnh nhà thờ tại đền thánh Đức Mẹ Thượng Hải nổi tiếng, là địa điểm hành hương của nhiều người công giáo Trung Quốc ở ngoại ô Thượng Hải, thành phố nơi hồng y sinh ra. Khi nhìn bức tượng, hồng y nói với Đức Phanxicô: “Tôi hy vọng một ngày nào đó ngài sẽ đến thăm đền thờ Thượng Hải!”
Hồng y cho biết giáo hoàng rất khỏe trong suốt buổi tiếp kiến và đầy hài hước, thậm chí còn nằn nì muốn tiễn chúng tôi ra cửa khi chúng tôi về. Ngài bông đùa giải thích: “Tôi đi theo anh vì hai lý do: Tôi muốn tin chắc anh đã về thật và anh không mang theo bất cứ gì!” Mọi người cười và ngài vẫy tay tạm biệt. Trước buổi tiếp kiến, hồng y đi thăm và cầu nguyện tại mộ Đức Bênêđictô XVI trong hầm mộ ở vương cung thánh đường Thánh Phêrô.
Đức Bênêđictô phong hồng y cho Joseph Zen năm 2006 và hồng y đã hợp tác chặt chẽ với ngài trong suốt triều giáo hoàng của ngài về tình hình Giáo hội Trung quốc và nỗi đau khổ của 12 triệu người công giáo ở đây do chính sách đàn áp của chính quyền cộng sản.
Sáng thứ bảy, hồng y Zen sẽ đi chuyến bay dài về Hồng Kông với niềm hạnh phúc vì đã dự tang lễ Đức Bênêđictô XVI, cầu nguyện tại lăng mộ của ngài và có buổi tiếp kiến riêng nồng ấm với Đức Phanxicô.
Giuse Nguyễn Tùng Lâm dịch
phanxico.vn / americamagazine.org, Gerard O’Connell, 2023-01-06