Lm Phêrô CMC
I. Nguồn gốc lòng sùng kính Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ
A. Thánh Kinh
* Phúc âm Thánh Luca ba lần trực tiếp nói về Trái Tim Mẹ là nền tảng chính yếu lòng tôn sùng Trái Tim Mẹ:
– “Maria giữ kỹ mọi điều ấy và hằng ngày suy nghĩ trong lòng” (Lc 2,19).
– “Mẹ Ngài giữ kỹ hết các điều ấy trong lòng” (Lc 2,51).
– “Một mũi gươm sẽ đâm thâu qua lòng Bà” (Lc 2,35). Câu Phúc âm này là nền tảng chính yếu của lòng tôn sùng Trái Tim Đức Mẹ.
* Theo Đức Piô XII, các Giáo phụ giải thích lòng tôn sùng Trái Tim Mẹ, căn cứ vào hai câu sách Diệu ca:
– “Tôi như vườn khoá chặt, là suối niêm phong” (Dc 4,12).
– “Tôi ngủ mà lòng tôi thức” (Dc 5,12).
B. Lời các Thánh
– Thánh Giêrônimô: Không trí khôn thụ tạo nào, không trái tim thụ tạo nào, không sức lực nhân loại nào có thể biết được Trái Tim Mẹ Maria yêu mến Chúa chúng ta đến mức nào.
– Thánh Bênađô: Tình Chúa yêu thương chiếm trọn Trái Tim Mẹ Maria, đến nỗi Trái Tim Mẹ đầy tràn tình yêu, vì Thiên Chúa không làm bùng lên tình yêu trong trái tim nào khác như trong Trái Tim Rất Thánh Nữ Trinh. Và vì Mẹ thoát khỏi mọi dính bén thế tục để Mẹ lãnh nhận được ngọn lửa thánh này.
– Thánh Amađêô: Tình yêu tự nhiên đối với Chúa là Con Mẹ, và tình yêu siêu nhiên đối với Chúa là Thiên Chúa của Mẹ đều qui tụ trong Trái Tim Mẹ Maria.
– Thánh Bênađinô: Đức Nữ Trinh hiển vinh không lặp lại những tác động yêu mến như các thánh, vì trọn cuộc đời Mẹ là một tác động yêu mến liên lỉ do một đặc ân Mẹ luôn luôn yêu mến Thiên Chúa.
– Thánh Phanxicô Salêsiô: Mẹ Maria trung thành yêu mến Thiên Chúa trong những giờ phút đen tối nhất và tuyệt vọng nhất, đặc biệt trên đồi Canvê. Mẹ tới một mức độ yêu mến hoàn hảo nhất, cao cả nhất. Điểm căn bản là tâm hồn Mẹ tan hòa kết hợp với Chúa và chỉ yêu mến duy một Thiên Chúa trong mọi sự và mọi nơi.
– Thánh Tôma Kempi: Chúng ta có thể tìm một nơi náu ẩn nào có bảo đảm hơn Trái Tim từ bi Mẹ Maria? Người khốn khó tìm được sự cứu giúp, kẻ ốm liệt tìm được thuốc thang, người sầu khổ tìm được sự ủi an, người xao xuyến tìm được lời khuyên răn, kẻ thất vọng tìm được sự trợ phù.
– Thánh Tôma Villanova: Bụi gai bốc cháy mà không bị thiêu rụi mà ông Môisen trông thấy, là hình ảnh đích thực Trái Tim Mẹ Maria.
– Thánh Euđê: Trái Tim Mẹ Maria là Trái tim Giáo Hội chiến đấu, Giáo Hội tẩy luyện và Giáo Hội vinh thắng.
– Thánh Gioan Maria Vianney: Chúa Con có đức công bình của Người, Mẹ không có gì, chỉ có tình yêu là Trái tim của Người. Không có ơn nào từ trời xuống mà không qua tay Mẹ.
– Thánh Eymard: Ai muốn hiểu biết những bí nhiệm thẳm sâu tình yêu Thiên Chúa, và những nhân đức kín nhiệm Thiên tính Chúa Giêsu, thì phải học trong tấm gương trong suốt Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Maria.
C. Giáo Huấn của Giáo Hội
– Đức Piô XII: Tình Hiền Mẫu của Trái Tim Mẹ Maria gần như vô biên. Tâm hồn Mẹ đầy tình hiền ái nồng nàn nhất. Trong giờ phút bi thảm của lịch sử loài người này, chúng con phó thác và hiến dâng chúng con cho Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ.
– Đức Phaolô VI: Một lễ rất được người đạo đức thời nay yêu quí theo chiều hướng mới lấy tình thương xoá bỏ hận thù. Đó là lễ Trái Tim Đức Mẹ.
– Đức Gioan Phaolô II: Trái Tim Mẹ Maria đã luôn luôn theo sát sự nghiệp Con mình, và cũng đập cùng một nhịp thương mến đối với tất cả những ai mà Đức Kitô đã và đang ấp ủ trong tình thương mến vô biên của Ngài.
– Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Maria đã mở ra khi Chúa nói: “Hỡi Bà, này là con Bà.” Một cách thiêng liêng, Trái Tim Mẹ đi gặp gỡ Trái Tim Con Mẹ đã mở ra khi bị lưỡi đòng của người lính đâm thâu. Trái Tim Mẹ mở ra vì cùng một tình yêu thương người ta và thế giới mà Chúa Kitô đã yêu thương, đã tự hiến trên cây Thánh Giá.
II. Lịch sử phụng vụ
Thánh Anselmô, nhà thần học Eadmer, Thánh Bênađô, và nhà thần học Hugh St. Victor khởi đầu sùng kính Trái Tim Đức Mẹ. Rồi Thánh Mechtilđê, Thánh Giêtruđê, Thánh Brigitta, nhất là Thánh Bênađinô là “tiến sĩ của Trái Tim Mẹ”, tiếp tục phong trào sùng kính Trái Tim Đức Mẹ.
Đến thế kỷ XVII, lòng sùng kính Trái Tim Mẹ mới được phổ biến rộng rãi do Thánh Euđê mà Đức Thánh Piô X gọi là “sư phụ, là tiến sĩ và là tông đồ” của Phụng vụ sùng kính hai Thánh Tâm Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Năm 1648, nhiều Giám mục nước Pháp ban phép mừng lễ Trái Tim Mẹ trong giáo phận các ngài ngày mồng 8 tháng 2. Năm 1674, Đức Clementê X ban phép mừng lễ đó cho Bổn mạng dòng của Thánh Euđê vào ngày 20 tháng 10. Năm 1787, Đức Piô VI ban phép các nữ tu dòng Đức Mẹ Gabrie mừng lễ “Rất Thánh Trái Tim Mẹ Maria” ngày 22 tháng 8. Năm 1799, tất cả các nhà thờ giáo phận Palermô nước Ý được mừng lễ này. Năm 1805, tất cả các giáo phận và các dòng tu muốn mừng lễ này đều được Đức Piô VII ban phép. Năm 1855, dưới triều đại Đức Piô IX, giờ kinh và Thánh lễ đã được Thánh bộ Lễ nghi chấp thuận.
Sau khi Đức Mẹ hiện ra tại Fatima năm 1917 ban hành mệnh lệnh “Tôn sùng Trái Tim Đức Mẹ”, toàn thế giới Công giáo quay về Mẹ Fatima. Do đó, ngày mồng 8 tháng 12 năm 1942, Đức Piô XII long trọng dâng thế giới cho Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ. Tháng 5 năm 1943, Đức Thánh Cha khuyến khích tín hữu Công giáo kêu cầu sự bầu cử của Rất Thánh Đức Trinh Nữ, nhất là bằng cách đọc kinh Mân côi cho thế giới được hoà bình đích thực. Ngài cũng kêu mời mọi người dâng mình cho Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ. Năm 1945, ngài chính thức thành lập lễ “Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ” vào ngày 22 tháng 8. Theo chiều hướng canh tân Phụng vụ, năm 1969, Đức Phaolô VI đổi lễ này vào ngày thứ Bảy sau lễ Thánh Tâm tuần Chúa nhật II sau lễ Hiện Xuống.
III. Ý nghĩa phụng vụ
Lễ tôn vinh Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Maria soi động và khích lệ chúng ta:
1. Chiêm ngưỡng Trái Tim Mẹ vẹn tuyền thanh sạch, đầy tình yêu thương, trọn lành thánh thiện, trung thực phản ảnh ưu phẩm toàn mỹ, toàn thiện, toàn ái của Ba Ngôi Thiên Chúa, để chúng ta nhìn thẳng vào quả tim tội lỗi sắt đá của chúng ta, xin Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ cải hoá quả tim chúng ta với những tâm tình tốt lành thánh thiện.
2. Chúc tụng Trái Tim Mẹ luôn qui hướng về Chúa, luôn kết hợp mật thiết với Chúa. Và xin Mẹ dạy chúng ta đón nhận Chúa thế nào vào đời sống chúng ta. Xin Mẹ dạy chúng ta biết đói khát Chúa và biết sống chính Sự Sống và Lời Chúa.
3. Tôn vinh Trái Tim Mẹ là đền thờ sống của Chúa Thánh Thần, là cung thánh của Con Thiên Chúa hằng hữu. Xin Mẹ biến đổi quả tim ô nhơ của chúng ta thành trung tâm tôn thờ cho Chúa Ba Ngôi ngự trị.
4. Ngợi khen Trái Tim Mẹ thẳm sâu khiêm nhường đã đưa Mẹ vào mầu nhiệm Nhập Thể Cứu Chuộc của Chúa, và vào đời sống Giáo Hội. Xin Mẹ dẫn đưa chúng ta gia nhập công trình Cứu chuộc của Chúa và vào công cuộc Tông đồ của Giáo Hội.
5. Ca tụng Trái Tim Mẹ dạt dào tình Hiền Mẫu êm ái ngọt ngào trong phẩm chức Mẹ Thiên Chúa và Mẹ toàn thể loài người chúng ta. Xin Mẹ ban cho chúng ta lòng thiết tha yêu mến Chúa, yêu mến Mẹ và đậm đà yêu thương mọi người.
