Các nhà sử học không đồng ý về lời khẳng định rằng Mùa Chay là do các Tông đồ thiết lập khi đưa ra nhiều tập tục khác nhau nơi Kitô giáo thời sơ khai.
Mặc dù có vẻ như Mùa Chay đã xuất hiện từ những ngày đầu tiên của Kitô giáo, nhưng các sử gia vẫn tiếp tục tranh luận về việc liệu rằng chính các Tông đồ có thiết lập Mùa Chay hay không.
Điển hình như một quyển sách vào đầu thế kỷ 20, A Pulpit Commentary on Catholic Teaching (tạm dịch: Một luận bàn về Giáo huấn Công giáo), lập luận rằng các Tông đồ đã thiết lập Mùa Chay.
Nhiều Giáo phụ và Tiến sĩ Hội Thánh thời danh đề cập đến việc các Tông đồ đã truyền dạy rằng cần phải có một thời kỳ chay tịnh chung để tưởng niệm bốn mươi ngày chay tịnh của Chúa Kitô trong hoang địa trước Đại Lễ Phục Sinh, nên các ngài đã thiết lập Mùa Chay.
Tuy nhiên, các tác giả của quyển sách này cũng đồng thời cho rằng vẫn chưa có một cách thức thống nhất để tuân giữ Mùa Chay trong Giáo Hội thời sơ khai.
Trước hết, không có cách thức thống nhất trong việc tuân giữ Mùa Chay. Nhưng các tín hữu đã tự mình ăn chay và cầu nguyện trong bốn mươi ngày theo gương Thầy của mình. Ban đầu, các Kitô hữu đã áp dụng cùng một phong tục ăn chay như đã được quy định trong Luật Cũ, theo đó, vào những ngày ăn chay, họ chỉ được ăn một bữa sau khi mặt trời lặn.
Tập tục này đã được Nicholas V. Russo khẳng định thêm trong một bài báo viết cho Tờ Đại học Baylor.
Tuy nhiên, việc tra cứu kỹ hơn các nguồn cổ xưa cho thấy một sự phát triển tiệm tiến theo dòng lịch sử. Dù có vẻ thời kỳ chay tịnh trước Lễ Phục Sinh đã có nguồn như cổ xưa và phổ biến, nhưng độ dài của thời kỳ này lại thay đổi đáng kể giữa các nơi và qua các thế hệ. Ví dụ, vào nửa sau của thế kỷ thứ hai, Thánh Irênê thành Lyons (ở Gaul) và Tertullian (ở Bắc Phi) cho chúng ta biết rằng thời kỳ chay tịnh mang tính chuẩn bị kéo dài một hoặc hai ngày, hoặc bốn mươi giờ – nhằm tưởng niệm về điều được cho là khoảng thời gian chính xác mà Đức Kitô đã ở trong mồ.
Mãi đến “Công đồng Nicea năm 325, thời gian của Mùa Chay mới được ấn định ở mức bốn mươi ngày”.
Một phần lý do đằng sau tập tục khác nhau về Mùa Chay trong ba thế kỷ đầu của Giáo Hội là vì các Kitô hữu thường chỉ đơn giản là cố gắng sống sót và không để bị giết hại. Cuộc bắt bớ lan rộng trong Đế quốc Rôma đã không cho phép cử hành các mùa phụng vụ mang tính phổ quát.
Cho dù các Tông đồ có thể không thiết lập Mùa Chay như chúng ta biết, nhưng có thể các ngài đã đề ra một giai đoạn chuẩn bị ráo riết trước Lễ Phục Sinh, theo gương ăn chay và cầu nguyện của Chúa Giêsu.
Tác giả: Philip Kosloski – Nguồn: Aleteia (20/02/2022)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên
